İş dünyasında çok konuşulan ancak yeterince uygulanmayan delegasyon, kısa bir tanımlamayla çalışanlara işleriyle ilgili olarak bir üstün onayına gerek duymadan karar alabilmeleri için yetki verilmesidir. Böylelikle onlar kendi alanındaki sorunlarla doğrudan ilgilenme, çözüm üretme, karar alma ve bu kararı uygulama konularında yetkilerini kullanırlar ve şüphesiz bunun sorumluluğunu da taşırlar.

Güçlendirme (empowerment) ise yalnızca bir yetkinin verilmesini değil, aynı zamanda, o yetkinin etkili bir biçimde kullanılması için gerekli bilgi, beceri ve tutumun kazandırılması sürecini de içerir. Burada temel amaç, çalışanların yönetsel yetkinliklerinin geliştirilmesi, motivasyonlarının ve performanslarının yükseltilmesidir.

Günümüzde küreselleşme, hızlı değişim ve artan rekabet baskısı şirketlerde merkezcil karar almayı zorlaştırmakta ve etkinliğini azaltmaktadır. Daha esnek, daha hızlı ve etkili kararlar alabilmek için doğrudan işin içinde olan kişilerin güçlendirilmesi zorunlu olmaktadır. Şirketin vizyonunun gerçekleşmesi ve stratejisinin uygulanması için güçlendirilmiş çalışanlara ihtiyaç duyulmaktadır.

Bir yönetim kavramı olarak güçlendirme; yardımlaşma, paylaşma, yetiştirme ve takım çalışması yoluyla kişilerin karar verme yetkilerini ve yeteneklerini arttırma ve kişileri geliştirme süreci olarak tanımlanabilir. Yöneticinin sahip olduğu güç ve kontrolü daha az gücü olan kişilere devrederken onları bu gücü doğru kullanmaları yönünde eğitmesi ve donatmasıdır. Aynı zamanda, çalışanın işe bağlılığını, işe ve işyerine ilişkin duygularını güçlendirmeye yönelik “psikolojik” bir yatırımdır.

Yönetici, hem çalışanın güç kazanmasına izin verebilmeli, hem de bunun için gerekli yapısal değişikliği gerçekleştirmek için eyleme geçerek güçlendirmenin altyapısını hazırlayabilmelidir. Güçlendirilmiş bir organizasyonda yapının, işlerin ve süreçlerin aynı kalması beklenemez. Yetki ve sorumluluğun çalışanlara yaygınlaştırılması, ancak hiyerarşik yapıda ve süreçlerde ciddi değişikliklerin yapılmasıyla sağlanabilecektir.

Güçlendirilmiş bir çalışan bir üst yöneticisinin liderliğinde kendini geliştirmeye başlar, onun karar ve eylemlerini izler ve davranışlarını model olarak alır. Bu sürede çalışanın güçlendirmeyle ilgili algısı ve anlayışı gelişir ve artık buna göre karar almaya davranmaya başlar. Güçlendirme sürecinin son aşamasında da çalışanın kendisi bir lider haline gelir ve başkalarını güçlendirmeye başlar.

Güçlendirme, yöneticinin çalışanına güvenmesi, çalışanın da kendisine ve yöneticisine güven duymasıyla gerçekleşen güç paylaşımı sürecidir. Bu süreç işlediğinde yüksek performanslı çalışanların elde tutulması ve çalışan devir hızının azaltılması sağlanır. Çalışanların kurumsal kültüre göre yönlendirilmesi kolaylaşır. Koçluk becerileri daha etkin kullanılır. Her düzeyde yenilikçilik ve yaratıcılık gelişir.

Güçlendirme sürecinde yeterli eğitimin ve koçluk desteğinin verilmesi durumunda çalışanların kendilerini yönetmeleri ve kendi performanslarını kendilerinin değerlendirmesi kolaylaşır. Çalışanlar, işlerinin amacını, önemini ve diğer işler üzerindeki etkilerini daha iyi anlarlar. Rol tanımlarıyla ilgili kaygıları azalır, sosyal güç ve ikna etme yetenekleri artar. Duygusal olarak daha güçlü olurlar, kendi değerine inanırlar ve yetenekleriyle ilgili fırsatları değerlendirirler.

Yöneticiler, çalışanlarınıza güvenin ve onları güçlendirin, zararlı çıkmazsınız!