Bir lider ekibindeki insanları ne kadar iyi tanırsa onları motive etme konusunda o kadar etkili olma şansını bulacaktır. İnsanlara yakın olmak ve onlara değerli bireyler olarak davranmak onların davranışları ve performansları üzerinde son derece olumlu etkileri olacaktır.

Başkalarını etkili bir biçimde motive etmenin en doğru yolunu bulmak, insanların iş ortamlarından ve liderlerinden ne isteyip ne istemediğini anlamayı gerektirir. Bu, onlarla konuşmak ve onları dinlemek için zaman ayırmak anlamına gelir. Bu ayrıca, ayda-yılda bir kez ya da belirli dönemlerde aralıklı olarak yapılacak görüşmeleri değil sürekli iletişimde olmayı ifade eder. Motive edici faktörlerin sıklıkla değişmesi iletişimin sürekli olmasını gerektirir. Genellikle; ödüllendirme, takdir etme, zor ve ilginç görevler verme, motivasyonu ve performansı yüksek bir ekipte çalışma fırsatı verme gibi liderlik davranışları motive edici faktörler arasında sıklıkla sayılır. Bir lider bir insanın motivasyonunu nelerin iyileştirebileceğini keşfettiğinde bu konuda neler yapabileceği üzerinde düşünebilir.

Çoğu insan için liderleri tarafından açıkça takdir edilmek önemlidir. Bazıları için liderin orada olduğunu bilmek de yeterlidir. Liderin onları desteklemeye hazır olduğundan ve eğer işler zorlaşırsa yanlarında olacağından emin olduklarında motivasyonları yükselmektedir. Onların tek istekleri liderden güç ve cesaret alabilmektir. Liderler desteklerini hangi yollarla verirlerse versinler odaklandıkları nokta ekip içinde karşılıklı destek kültürünü özendiren olumlu bir örnek oluşturmak olmalıdır.

Önemli olan destektir. Liderler ekiplerindeki insanlara ne yapacaklarını ya da nasıl yapacaklarını söylemekten ve bir ast-üst ilişkisi yaratmaktan kaçınmalıdırlar. Liderler ekip üyelerini kendileri için düşünmeye cesaretlendirmeli, onların yerine sorunlarını çözüp, kararlarını vermemelidirler. Aksine, onları kendi kararlarını almada korkmalarını gerektiren bir durum olmadığına ikna etmelidir. Korku, insanları pasif davranmaya, hataları saklamaya ve başkalarını suçlamaya yöneltir, açıklık ve dürüstlükten uzaklaştırır. Görevlerini ve sorumluluklarını kendi inisiyatifleriyle başaran insanların hissettiği mutluluk ve gurur ve bunun sonucunda motivasyon düzeyindeki artış başkalarının talimatlarıyla iş yapan insanlarınkinden çok daha fazladır.

İşler kötü gittiğinde ve ekip bir başarısızlık yaşadığında da liderler, ekiplerindeki insanların yanında durmalı ve açıkça destek vermelidirler. Ekibindeki her insana cesaret vermek, onu desteklemek, hata yapmış olsa da bağlılık duygusunun devam ettiğini göstermek liderin motive edici davranışının çok açık bir örneğidir.

Kaynak: İ. Barutçugil, Liderlik, Kariyer Yayınları, İstanbul, Şubat 2014