Amaç gücü olarak da nitelenen irade, insanın düşündüğünü gerçekleştirebilmesine olanak sağlar. İrade sağlam olduğunda adeta ilahi bir güce dönüşür ve insanın olmasını istediği ve ciddi bir şekilde inandığı her amacının gerçekleşmesini sağlar. Güçlü istek ve irade, zihnin beden üzerinde fiziksel enerji üretmesi şeklinde etkisini gösterir. Fiziksel enerji, beynin odaklandığı amaç üzerinde yoğunlaşır ve güçlenir.

İrade özgürlüğü insanın kendi tercihlerini özgürce yapabilmesi, kendi kararlarını verebilmesidir. İrade sahibi insanlar dalgalarda sürüklenen bir dal parçası gibi değil, yetenekli bir yüzücü gibi istediği yöne yüzebilecek gücü kendilerinde bulurlar. Kendi yönlerini seçebileceklerine ve o yöne doğru yüzebileceklerine inanır, iradeleri üzerinde başka bir gücün egemen olmasını kabul etmezler. Bu insanlar, düşünce ve davranışlarının başkaları tarafından kontrol edilmesine izin vermezler. Adeta büyülenmişçesine bir özgürlük duygusu yaşarlar. Bu duygu, onlarda erdem, güç ve büyüklük arzularını da besler. Aile gelenekleriyle, toplumsal etkileşimlerle ve ulusal / kurumsal kültürleriyle bu insanlar yaşamın bütün akışında iradelerinin özgür ve bağımsız olduğuna inanmışlardır ve böyle bir yol izlerler.

İrade özgür olmadığında sorumluluğun bir anlamı kalmaz. Bir insan başkasının iradesiyle gerçekleştirdiği eylemlerden sorumlu tutulamaz. Özgür irade yoksa eğitimin, öğrenmenin, danışmanın, sorunları öngörmenin ve çözmeye çalışmanın da bir anlamı olmayacaktır.

İradenin özgür olmasıyla doğrudan bağıntılı olan vicdan, neredeyse tümüyle insanın kendisine özgü olan bir pusuladır. Vicdan insana doğru ya da yanlış olan yönü gösterecektir. Liderler kendi yönlerini özgür iradeleriyle seçerler. Güçlü liderler, iradelerini doğru yönde belirlemeyi ve azimli bir şekilde kullanmayı bilirler.

Kaynak: Samuel Smiles, Kendine Yardım, YKB Kültür Yayını, İstanbul, 1961 den özetlenmiştir