Çoğu insan, görüş ve düşüncelerini açık ve dürüst olarak ilettiğinde bunun eleştiri olarak algılanacağını ve hoş karşılanmayacağını bilir. İnsanlar eleştirilmekten hoşlanmazlar, özellikle bu eleştiri iş arkadaşlarından, aile üyelerinden, dostlarından, tanıdıklarından, tanımadıklarından ve diğerlerinden geldiğinde şeklindeki bir söz aslında birçok insanın eleştiriye açık olmadığını esprili bir şekilde özetlemektedir.

Genellikle eleştiri, insanları rahatsız eden, bilmek ve duymak istemediklerini ifade eden bir iletişim biçimi şeklinde algılanır. Oysa toplumsal ilişkilerde ve iş ortamlarında eleştiriye açık olmak, gerekli olduğu yerde ve zamanda eleştirmekten ve eleştirilmekten çekinmemek gerekir. Eleştiri kişisel gelişmenin ve başkalarını geliştirmenin etkili bir yoludur. Eleştirerek ve yapılan eleştirileri dikkatle dinleyip değerlendirerek neyin daha farklı yapılabileceğini, nelerin nasıl daha fazla iyileştirilebileceğini öğrenmek ve öğretmek mümkündür.

Şüphesiz, eleştirinin farklı etki yapan tarzları, türleri ve dozları vardır. Kişilik özelliklerine yönelen, başkalarının yanında rencide eden, kişinin beklemediği bir anda donup kalmasına neden olan, umutlarının, heves ve heyecanının tükenmesine neden olan yıkıcı eleştiri, aslında art niyetli bir saldırıdır. Eleştiri, yıkmak, bitirmek ve yok etmek amacıyla yapılırsa saldırgan bir davranışa dönüşür ve giderek tırmanan olumsuz bir çatışma sürecini başlatır.

Gerçek eleştiri, yol gösteren, destek sağlayan, moral ve ilham veren, yapıcı ve olumlu ifadeler içeren ve gerçek dostlar arasında olması gereken bir iletişim biçimidir. Böyle bir iletişim karşılıklı anlayış ve güvene dayalı, sağlıklı bir ilişkinin de temelini oluşturur.

Sağlıklı ilişkiler kurma ve bu ilişkileri sürekli geliştirme anlayışına dayanan eleştiri kültürüne sahip insanlar, iyi niyetli, yol gösterici, destekleyici, iyileştirici ifadeleri ve önerileri içeren mesajları sabırla, anlayışla dinlerler ve bu eleştiriler doğrultusunda kendini değiştirebilme, geliştirebilme becerisi gösterirler. Burada önemli olan kimin eleştirdiği değil eleştirilen konu, durum veya özelliktir.

Eleştiri kültürü, eleştirilerin hoşgörü, sabır, anlayış, etkili ve empatik dinleme, saygı ve nezaket temellerine dayalı olarak durumlar, fikirler ve konular üzerinde yapılmasını gerektirir. Kişilere ve kişilik özelliklerine yönelik eleştiriler çoğu kez dedikodu, suçlama, şikâyet, saldırı, duygusal taciz, dışlama ve benzeri nitelikler taşır ve bunların eleştiri kültüründe yeri yoktur.